Held zonder vaderland

Mijn vader: Pools, joods en bevrijder

Aangrijpende geschiedenis van een Poolse bevrijder in de aanloop naar ‘75 jaar bevrijding’

In Held zonder vaderland wordt het leven geschetst van de zachtaardige Poolse Jood Dolek Guensberg, die als arts bij de Eerste Poolse Pantserdivisie zijn leven waagde. Tijdens de bevrijding van Zuid-Nederland ontmoet hij zijn grote liefde. Hij bouwt met haar een bestaan op in Twente en wordt één van Nederlands eerste anesthesisten.

Miriam Guensberg duikt in het bewogen leven van haar vader. Waar hij zweeg over zijn vermoorde ouders en zijn Joodse achterland, zoekt zij naar woorden en probeert zij het onrecht dat haar familie en de Poolse bevrijders is aangedaan recht te doen door hun onbekende verhaal alsnog te vertellen.

Held zonder vaderland beschrijft een pijnlijke geschiedenis die gepareerd werd door een veerkrachtige man. Het is een ode van een dochter aan haar vader.

Het Poolse bevrijdingsleger waar Dolek Guensberg als legerarts bij diende, heeft niet alleen Zuid-Nederland bevrijd, maar ook grote delen van Noord-Nederland.

Uit welingelichte kringen

Het grote aandeel van het Poolse leger bij de bevrijding van Nederland is altijd onderschat geweest. Dat ze als bevrijders niet terug konden naar hun vaderland was een grote tragiek, die ook de Poolse legerarts Dolek Guensberg (1908-1990) trof. Zijn levensverhaal is een puzzel waarvan veel stukken ontbreken. Miriam Guensberg zoekt in brieven en documenten, gaat te rade bij filosofen en historici, en reist naar zijn geboortedorp in Polen. Dat alles levert een prachtig, intiem biografisch verhaal op dat tot nadenken stemt.

Op 4 mei herdenkt schrijfster Miriam Guensberg haar Pools Joodse vader Dolek Guensberg in een speciale documentaire van het EO programma ‘Ik mis je’. De vader van Miriam was een Poolse, militaire arts die met de Poolse geallieerde troepen vocht voor de bevrijding van Europa. In 1944 kwam hij in Nederland Miriams moeder tegen en bleef hier wonen. Dat zijn ouders op een verschrikkelijke manier zijn omgekomen in Polen, daar heeft hij het nooit over. Tijdens een reis naar Polen ontdekt Miriam wat haar grootouders is overkomen.

Beluister HIER deel 1

Beluister HIER deel 2

In Open Huis blikt Miriam vooruit op de documentaire. Ik mis je herdenkt is op maandag 4 mei om 17.45 uur te zien op NPO 2.

"Het maakt het boek van Miriam Guensberg dubbel de moeite waard."

Recensie van Marjo Brouns. Lees hier verder.

Top 10 boeken over vrijheid

NS uitgelicht

Dit jaar herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden. We staan stil bij het feit dat we sindsdien weer in vrijheid leven. Over de Tweede Wereldoorlog zijn boekenkasten vol geschreven. Maar welke boeken moet je nou echt gelezen hebben? Wij hebben in samenwerking met Hebban.nl een top 10 voor jullie samengesteld.

"Al met al een boek dat de lezer niet onberoerd achter zal laten."

Lees hier de hele recensie op SeniorPlaza

05-05-2020 Boekenkrant.com

Recensie boekenkrant.com Held zonder vaderland

11 februari 2020 allesoverboekenenschrijvers.nl: Waardering redactie: ∗∗∗∗ (uitstekend)

De Held, de vader van Guensberg, waar deze biografie over gaat, is de Poolse Jood Dolek Guensberg, die als arts bij de eerste Poolse Panterdivisie o.a. streed voor de bevrijding van Zuid-Nederland. Haar vader, de zachtaardigste, vredelievendste, altruïstische, goedgemutste vader, minnaar, hardst werkende man, die er op deze aardkloot rond heeft gelopen. Tenminste in de ogen van zijn dochter. lees hier de hele recensie

8 februari 2020 De recensie.nl

Miriam Guensberg schreef al diverse boeken over Polen in de Tweede Wereldoorlog, waaronder Vrachtbrief, maar altijd was het fictie. Wel gebruikte ze daarbij als inspiratie de geschiedenis van haar vader Dolek Guensberg. Nu was ze klaar om zijn daadwerkelijke levensverhaal te boek te stellen. In Held Zonder Vaderland beschrijft ze de pijnlijke positie... lees hier de hele recensie

Held zonder vaderland: Boek over een Poolse bevrijder

Na een aantal eerdere romans waarin een link gelegd wordt met de Poolse bevrijders van ons land schreef Miriam Guensberg nu het verhaal van haar eigen vader, een van die Polen die na de oorlog in Nederland bleef.

De stijl die gekozen is, is die van een dialoog tussen de dochter en haar vader of die van de kleindochter met haar grootouders op het moment dat ze naar Nowy Targ afreist. Het dorp waar haar vader Dolek opgroeide in een joods gezin. Of misschien eerder een monoloog want geen van hen praat nog terug. Zo wordt de geschiedenis van de grootouders verwoord in een brief gericht aan hen. ==>LEES DE HELE RECENSIE: Polen in beeld

'Rake woorden, geen prietpraat als eerbetoon.' door Guy Doms 26 december 2019

Met ‘Held zonder vaderland’ schrijft Miriam Guensberg (1950) een pakkende biografie van haar overleden vader.

Ze zet die neer in haar eigen, woordenrijke taal. Vijfenzeventig jaar na de Poolse bevrijding brengt ze het boek uit; een beter tijdstip kon werkelijk niet zijn uitgekozen. LEES VERDER

Hebban boeken met een ster

75 jaar vrijheid

In 2019 en 2020 herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog. In september 1944 werden grote delen van het zuiden van ons land al, door de geallieerden, bevrijd. In onze schoolboeken kregen de Amerikanen, Canadezen en Engelsen alle lof toegewezen; dit waren onze helden. We lazen maar weinig over de vierde geallieerde macht, de Polen. Gelukkig komt hier nu steeds meer verandering in. Dit boek gaat over een held van de Eerst Poolse Pantserdivisie; Dolek Guensberg. LEES VERDER

Poolse strijders speelden een grote rol bij de bevrijding van Nederland. Toch kreeg hun aandeel in de strijd veel minder aandacht in de geschiedenis dan bijvoorbeeld de Canadezen, Britten en Amerikanen. Een van die Poolse bevrijders was Dolek Guensberg. Zijn dochter Miriam schreef de biografie van deze held zonder vaderland.

Miriam schreef meerdere boeken waarin haar Pools-Joodse achtergrond een hoofdrol speelt. Nu vond ze het tijd worden om de geschiedenis van haar vader op te tekenen.

Lees HIER het hele artikel.

"Mijn grootouders moesten toekijken hoe alle Joodse inwoners werden doodgeschoten"

donderdag 16 januari 2020, 07:00 uur

De Poolse arts Dolek Guensberg was één van de dappere mannen die geholpen heeft ons land te bevrijden van de Duitse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dolek was Joods en vocht om zijn familie in Polen te bevrijden, om er aan het eind van de oorlog achter te komen dat dat tevergeefs was. Hij raakte bijna zijn gehele familie kwijt.

Dochter en schrijfster Miriam Guensberg dook in het verleden van haar vader en schreef het boek: Held zonder vaderland. Haar vader praatte niet graag over zijn vermoorde ouders en zijn Joodse roots in Polen, maar Miriam heeft het verhaal toch op papier kunnen zetten en zo geprobeerd hun onbekende verhaal alsnog te vertellen. Ze gaat met presentator Rose Heijnen in gesprek over haar boek.

De playlist van Miriam Guensberg:

Dwa Serduszka - Cold War
Schindler's List - Noa Eyl
Graj skrzypku, graj! - Olga Mieleszczuk
Hebreeuwse melodie - Noa Eyl

Beluister hier de Podcast

Ik mis je herdenkt 5 mei 2020 EO 75 jaar herdenken

Ik mis je herdenkt 4 mei 2020

Recensies

Miriam Guensberg schreef boek over haar vader, een held zonder vaderland

Podcast NPO radio 1

VPRO Boeken Uitzending: zondag 24 november, 11.20 uur, NPO 1

Tjitske Mussche spreekt met Miriam Guensberg over haar nieuwe boek Held zonder Vaderland. Mijn vader: Pools, Joods en bevrijder.

Frans Timmermans in Breda voor boek over Poolse bevrijder

De Gelderlander 4 november 2019

Oosterbeekse schrijfster Mirjam Guensberg eert haar vader, held zonder vaderland