Aangrijpende geschiedenis van een Poolse bevrijder in de aanloop naar ‘75 jaar bevrijding’
In Held zonder vaderland wordt het leven geschetst van de zachtaardige Poolse Jood Dolek Guensberg, die als arts bij de Eerste Poolse Pantserdivisie zijn leven waagde. Tijdens de bevrijding van Zuid-Nederland ontmoet hij zijn grote liefde. Hij bouwt met haar een bestaan op in Twente en wordt één van Nederlands eerste anesthesisten.
Miriam Guensberg duikt in het bewogen leven van haar vader. Waar hij zweeg over zijn vermoorde ouders en zijn Joodse achterland, zoekt zij naar woorden en probeert zij het onrecht dat haar familie en de Poolse bevrijders is aangedaan recht te doen door hun onbekende verhaal alsnog te vertellen.
Held zonder vaderland beschrijft een pijnlijke geschiedenis die gepareerd werd door een veerkrachtige man. Het is een ode van een dochter aan haar vader.
Het Poolse bevrijdingsleger waar Dolek Guensberg als legerarts bij diende, heeft niet alleen Zuid-Nederland bevrijd, maar ook grote delen van Noord-Nederland.
Het grote aandeel van het Poolse leger bij de bevrijding van Nederland is altijd onderschat geweest. Dat ze als bevrijders niet terug konden naar hun vaderland was een grote tragiek, die ook de Poolse legerarts Dolek Guensberg (1908-1990) trof. Zijn levensverhaal is een puzzel waarvan veel stukken ontbreken. Miriam Guensberg zoekt in brieven en documenten, gaat te rade bij filosofen en historici, en reist naar zijn geboortedorp in Polen. Dat alles levert een prachtig, intiem biografisch verhaal op dat tot nadenken stemt.
Held zonder vaderland
Miriam Guensberg
192 pagina’s
verschenen oktober 2019
Paperback | ISBN 9789462971509 € 13,50
E-book | ISBN 9789462971516 € 9,99
HELD ZONDER VADERLAND
Recensies
Marjo Brouns
“Indrukwekkend mooi hoe Miriam een pleidooi houdt voor de erkenning van onze Poolse bevrijders die in de bevrijding van Nederland een grote rol speelden, een rol die jammer genoeg in de media nauwelijks/niet werd genoemd. Het maakt het boek van Miriam Guensberg dubbel de moeite waard.”
Dit jaar herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar geleden. We staan stil bij het feit dat we sindsdien weer in vrijheid leven. Over de Tweede Wereldoorlog zijn boekenkasten vol geschreven. Maar welke boeken moet je nou echt gelezen hebben? Wij hebben in samenwerking met Hebban.nl een top 10 voor jullie samengesteld.
Als arts bij de Eerste Poolse Pantserdivisie hielp Dolek Guensberg bij de bevrijding van Nederland. Zijn dochter Miriam schreef Held zonder vaderland om haar vaders levensgeschiedenis te ontsluiten. Het boek laat zich beter als eerbetoon dan als biografie omschrijven. Het belang ervan schuilt erin dat bepaalde feiten over de Tweede Wereldoorlog, 75 jaar na dato, aan de vergetelheid worden ontrukt.
De Held, de vader van Guensberg, waar deze biografie over gaat, is de Poolse Jood Dolek Guensberg, die als arts bij de eerste Poolse Panterdivisie o.a. streed voor de bevrijding van Zuid-Nederland. Haar vader, de zachtaardigste, vredelievendste, altruïstische, goedgemutste vader, minnaar, hardst werkende man, die er op deze aardkloot rond heeft gelopen. Tenminste in de ogen van zijn dochter.
Miriam Guensberg schreef al diverse boeken over Polen in de Tweede Wereldoorlog, waaronder Vrachtbrief, maar altijd was het fictie. Wel gebruikte ze daarbij als inspiratie de geschiedenis van haar vader Dolek Guensberg. Nu was ze klaar om zijn daadwerkelijke levensverhaal te boek te stellen. In Held Zonder Vaderland beschrijft ze de pijnlijke positie…
Held zonder vaderland – Boek over een Poolse bevrijder
Na een aantal eerdere romans waarin een link gelegd wordt met de Poolse bevrijders van ons land schreef Miriam Guensberg nu het verhaal van haar eigen vader, een van die Polen die na de oorlog in Nederland bleef.
De stijl die gekozen is, is die van een dialoog tussen de dochter en haar vader of die van de kleindochter met haar grootouders op het moment dat ze naar Nowy Targ afreist. Het dorp waar haar vader Dolek opgroeide in een joods gezin. Of misschien eerder een monoloog want geen van hen praat nog terug. Zo wordt de geschiedenis van de grootouders verwoord in een brief gericht aan hen.
Met ‘Held zonder vaderland’ schrijft Miriam Guensberg (1950) een pakkende biografie van haar overleden vader.
Ze zet die neer in haar eigen, woordenrijke taal. Vijfenzeventig jaar na de Poolse bevrijding brengt ze het boek uit; een beter tijdstip kon werkelijk niet zijn uitgekozen. Lees verder
Hebban Boeken met een ster
75 jaar vrijheid
In 2019 en 2020 herdenken we het beëindigen van de Tweede Wereldoorlog. In september 1944 werden grote delen van het zuiden van ons land al, door de geallieerden, bevrijd. In onze schoolboeken kregen de Amerikanen, Canadezen en Engelsen alle lof toegewezen; dit waren onze helden. We lazen maar weinig over de vierde geallieerde macht, de Polen. Gelukkig komt hier nu steeds meer verandering in. Dit boek gaat over een held van de Eerst Poolse Pantserdivisie; Dolek Guensberg.
